Wat vinden inburgeraars van hun traject?

Een paar maanden geleden heeft de gemeente Middelburg een vragenlijst verspreid onder alle inburgeraars. Met deze vragen wilden we beter begrijpen hoe zij hun inburgeringstraject ervaren: wat gaat goed en waar is nog ruimte voor verbetering?

Wat is de Wet Inburgering?

Sinds 1 januari 2022 geldt de nieuwe Wet Inburgering. Deze wet heeft als doel dat nieuwkomers, zoals statushouders en gezinsmigranten, zo snel mogelijk kunnen meedoen in de Nederlandse samenleving. Ze leren de taal, maken kennis met Nederlandse normen en waarden en worden begeleid richting werk of opleiding.

De gemeente Middelburg speelt een centrale rol in het begeleiden van nieuwkomers bij hun inburgering. Elke inburgeraar krijgt een brede intake, gevolgd door een persoonlijk Plan Inburgering en Participatie (PIP). In dit plan staat welke taallessen worden gevolgd, of er vrijwilligerswerk wordt gedaan en welke route het beste aansluit bij de persoonlijke situatie van de nieuwkomer.

Middelburg werkt hierbij nauw samen met lokale organisaties zoals Vizita, VluchtelingenWerk en Orionis Walcheren. Een verplicht onderdeel van het inburgeringstraject is het Participatieverklaringstraject (PVT). Dit traject duurt minimaal 12 uur en bestaat uit drie onderdelen:

1. Voorlichting over het leven in Nederland, met aandacht voor de vier kernwaarden: vrijheid, gelijkwaardigheid, solidariteit en participatie.
2. Een rondleiding door Middelburg, waarbij inburgeraars kennismaken met lokale voorzieningen en organisaties.
3. Ondertekening van de participatieverklaring, waarin de inburgeraar verklaart de Nederlandse waarden te kennen en te respecteren.

Het PVT wordt in Middelburg georganiseerd door Vizita, die het traject vormgeeft met interactieve bijeenkomsten, dialogen en praktische opdrachten. De ondertekening van de verklaring is vaak een feestelijk moment.

Naast het PVT volgen inburgeraars Nederlandse taallessen, hebben zij regelmatig gesprekken met hun regisseur bij Orionis, en ontvangen zij tot maximaal drie jaar intensieve begeleiding van VluchtelingenWerk en Vizita.

Wat zeggen inburgeraars?

50 inburgeraars uit Middelburg deelden hun ervaringen. Dit zijn de belangrijkste uitkomsten:

• Wonen & welkom
  De meeste deelnemers zijn blij met hun woning en voelen zich welkom in de buurt. 10% is minder tevreden over hun woonplek.
• Contact in de buurt
  Er is sociaal contact, vooral in de vorm van een praatje. Samen activiteiten ondernemen gebeurt nog weinig.
• Participatieverklaringstraject (PVT)
  64% vond de rondleiding in de stad leerzaam, al kwam die volgens sommigen wat laat in het traject.
• Taallessen
  De meeste inburgeraars zijn tevreden. Wel is er behoefte aan meer ondersteuning bij het spreken.
• Vrijwilligerswerk
  Voor velen is taal leren de belangrijkste reden om vrijwilligerswerk te doen. Vrouwen noemen vaker de verplichting als motivatie.
• Zelfredzaamheid
  72% voelt zich zelfredzaam. Mannen geven aan weinig moeite te hebben met praktische zaken zoals afspraken maken en boodschappen doen. Vrouwen ervaren deze taken vaker als uitdagend.

Wat kan beter?

Naast de positieve punten kwamen ook verbeterpunten naar voren:

• Scholing voor snelle leerders
  Sommige inburgeraars leren snel, maar krijgen nog te weinig kansen om door te stromen naar vervolgonderwijs of werk.
• Sociale activering
  Veel inburgeraars redden zich goed in het dagelijks leven, maar hebben nog weinig sociaal contact of doen weinig mee aan activiteiten in de buurt.
• Individuele begeleiding
  De persoonlijke begeleiding verloopt goed, maar er is een risico dat inburgeraars te afhankelijk worden en zelf minder initiatief nemen.
• Samenwerking tussen organisaties
  De betrokken organisaties werken samen, maar dit kan nog beter. Door informatie beter te delen en meer af te stemmen, kunnen inburgeraars nog beter geholpen worden.

Samen werken aan verbetering

De gemeente Middelburg haalde waardevolle inzichten op via gesprekken en vragenlijsten met Vizita, VluchtelingenWerk en Orionis Walcheren. Inburgeraars zijn positief over het traject. Met hun feedback in de hand gaan de gemeente en partners aan de slag om het inburgeringsproces verder te verbeteren.