Een verslag van de vergadering van het Walchers Adviesteam Ruimtelijke Kwaliteit van 26 oktober 2023.

Deel I: Adviezen ruimtelijke- / beeldkwaliteit

Aanwezig:

  • ir. L. Brink, architect, voorzitter
  • prof. ir. W. Patijn, architect, lid
  • ing. P. Meulmeester, secretaris

Abelenlaan 8 Middelburg

  • Voor: het deels vervangen van de bestaande uitbreiding aan de achterzijde
  • Ontwerp: Buro Bouwkracht
  • Advies: Akkoord mits

Het Walcherse Adviesteam Ruimtelijke Kwaliteit beoordeelt aanvragen op basis van de “Nota Ruimtelijke Kwaliteit gemeente Middelburg 2016”. Daarbij dient bij de beoordeling op dit bouwperceel met de volgende criteria rekening te worden gehouden: de vaste criteria en gebied 3 “De uitbreidingswijken”.

Het voorstel voor het deels vervangen van de bestaande uitbreiding aan de achterzijde van de rechter woning van deze twee-onder-een-dak woning en het aanbrengen van een schil met isolatie en stucwerk op de gevels vormt een trendbreuk met de in de nota opgenomen criteria en met het algemene beleid dat gevels in schoon metselwerk niet mogen worden gestukadoord/geschilderd.

Het Adviesteam is van mening dat In dit specifieke geval kan worden afgeweken van de in de Nota Ruimtelijke Kwaliteit opgenomen criteria. De woningen in dit deel van de “bomenbuurt” grenzen wel aan, maar vallen niet onder het aangewezen gemeentelijk monument, en de architectuur van deze woningen heeft niet de allure/finesse van de woningen die wel onderdeel zijn van het gemeentelijk monument. Het gepresenteerde voorstel kan, mits zorgvuldig gedetailleerd en uitgevoerd, leiden tot een verbetering van de bestaande beeldkwaliteit.

Het voorstel is gezien bovenstaande en in het licht van de (aanstaande) energietransitie, het duurzamer maken van de bestaande woningvoorraad, in dit specifieke geval akkoord mits:

  • De borstwering onder het raam op de eerste verdieping in de westgevel ook in stucwerk wordt uitgevoerd (in plaats van in hout zoals aangegeven);
  • Er een monster van de toe te passen houten gevelbekleding van de aanbouw ter goedkeuring wordt voorgelegd. Belangrijk daarbij is dat de kleur van het houtwerk aansluit bij de kleur van de metselwerk gevel van het buurpand;
  • Het plan verder wordt uitgewerkt en de detaillering ter goedkeuring wordt voorgelegd (vooral ook de details waarbij de nieuwe geïsoleerd schil aansluit op het buurpand.

Verder wordt opgemerkt dat het tekenwerk van de plattegronden en de gevels niet overeenkomen. Verzocht wordt de tekeningen daarop aan te passen.

Bachweg 1 A Middelburg

  • Voor: nieuwbouw van een ambulancepost en opleidingscentrum
  • Aanvrager: Vallaris B.V.
  • Ontwerp: Breebaart Korver Bna B.V.
  • Advies: Akkoord

Het Walcherse Adviesteam Ruimtelijke Kwaliteit beoordeelt aanvragen op basis van de “Nota Ruimtelijke Kwaliteit gemeente Middelburg 2016”. Daarbij dient bij de beoordeling op dit bouwperceel met de volgende criteria rekening te worden gehouden: de vaste criteria en gebied 4 “Handel en Kantoren”.

Het aangepaste kleurvoorstel, het voorstel van 17 oktober 2023, is akkoord.

Kerklaan 7 Middelburg

  • Voor: het bouwen van berging en slaapkamer
  • Ontwerp: Joos Nijsse Architectuur
  • Advies: Akkoord mits

Het Walcherse Adviesteam Ruimtelijke Kwaliteit beoordeelt aanvragen op basis van de “Nota Ruimtelijke Kwaliteit gemeente Middelburg 2016”. Daarbij dient bij de beoordeling op dit bouwperceel met de volgende criteria rekening te worden gehouden: de vaste criteria en gebied 1 “het Middelburgs profiel”.

Het plan voor het bouwen van een berging en slaapkamer aan deze woning is akkoord mits:

  • De slaapkamer op de verdieping niet voorbij de achtergevel van de woning steekt. Voorgesteld wordt het glazen dakje door te zetten tot aan de achtergevel;
  • De gevel (op de eerste verdieping) aan de achterzijde in dezelfde kleur wordt uitgevoerd als de zij- en voorgevel;
  • Er een garagedeur in een donkere kleur wordt toegepast.

Schotelweg 5 Middelburg

  • Voor: de nieuwbouw van een woning met garage
  • Ontwerp: BWZ Adviseurs en Architecten
  • Advies: Akkoord mits

Het Walcherse Adviesteam Ruimtelijke Kwaliteit beoordeelt aanvragen op basis van de “Nota Ruimtelijke Kwaliteit gemeente Middelburg 2016”. Daarbij dient bij de beoordeling op dit bouwperceel met de volgende criteria rekening te worden gehouden: de vaste criteria en gebied 1 “het Middelburgs profiel”.

Het aangepaste plan voor het bouwen van een woning op dit perceel is akkoord mits de garagedeur in een donkere kleur wordt uitgevoerd.

Siloplein, kavel 6, Middelburg

  • Voor: het oprichten van een bedrijfspand
  • Aanvrager: Atb Development B.V.
  • Architect: Veldman Architecten
  • Advies: Aangehouden

Het Walcherse Adviesteam Ruimtelijke Kwaliteit beoordeelt aanvragen op basis van de “Nota Ruimtelijke Kwaliteit gemeente Middelburg 2016”. Daarbij dient bij de beoordeling op dit bouwperceel met de volgende criteria rekening te worden gehouden: de vaste criteria en het BKP Arnestein/Siloplein.

De architect en de opdrachtgever lichten het aangepaste plan voor dit bedrijfspand mondeling toe.

Daarbij wordt aangegeven dat bij het ontwerp vooral is uitgegaan van de uitgangspunten van circulair bouwen en de beschikbaarheid van eerder gebruikte materialen. Metselwerk komt daardoor niet in aanmerking omdat metselwerk nauwelijks circulair is en bij hergebruik veel duurder. Ook wordt opgemerkt dat het beleidsstuk voor het Siloplein pas na aanvang van de planvorming is opgesteld.

Het Adviesteam is van mening dat circulair bouwen het toepassen van een (licht) hellend dak niet uitsluit. Dat in dit ontwerp voor een plat dak is gekozen heeft vooral te maken met de architectuuropvattingen van de ontwerper en de opdrachtgever over hoe een eigentijds gebouw eruit zou moeten zien.

Een pand met een plat dak sluit echter minder aan bij directe omgeving, waar een meer “loodsachtig” gebouw met een licht hellend dak meer op z’n plaats is. Een licht hellend dak vergt echter wel een andere architectuur met minder dominante horizontale lijnen.

Het huidige ontwerp ontbeert daarnaast een “strenge” ritmiek en een harmonieus of sober kleurgebruik afgestemd op de omgeving.

Geadviseerd/opgemerkt wordt:

  • Meer verbinding met de panden in de directe omgeving te zoeken en minder met de panden in Arnestein als geheel (zie ook blz. 10 van het BKP Arnestein). Het Adviesteam houdt daarbij vast aan het toepassen van een flauw hellende kap;
  • Het toepassen van baksteen geen harde voorwaarde is. Het toepassen van plaatmateriaal kan ook, ook in combinatie met een (flauw hellende) kap;
  • Om de nadelen van het toepassen van een substantieel deel glas in de gevel op te vangen kan overwogen worden brede luifels toe te passen, een reeks smallere openingen te ontwerpen, waar het glas diep in de negge wordt geplaatst. En/of zonwerend glas toe te passen, al of niet in combinatie met zonwerende screens.

Slaak 51 Arnemuiden

  • Voor: het bouwen van een vrijstaande woning
  • Ontwerp: Contek Serooskerke B.V.
  • Advies: Akkoord

Het Walcherse Adviesteam Ruimtelijke Kwaliteit beoordeelt aanvragen op basis van de “Nota Ruimtelijke Kwaliteit gemeente Middelburg 2016”. Daarbij dient bij de beoordeling op dit bouwperceel met de volgende criteria rekening te worden gehouden: de vaste criteria en gebied 3 “De uitbreidingswijken”.

Het verder uitgewerkte plan voor het bouwen van een vrijstaande woning op dit perceel is akkoord.

Veerse jaagpad Middelburg

  • Voor: het onderhoud aan een voetgangersbrug
  • Aanvrager: Provincie Zeeland
  • Advies: Akkoord mits

Het Walcherse Adviesteam Ruimtelijke Kwaliteit beoordeelt aanvragen op basis van de “Nota Ruimtelijke Kwaliteit gemeente Middelburg 2016”. Daarbij dient bij de beoordeling op dit bouwperceel met de volgende criteria rekening te worden gehouden: de vaste criteria en gebied 7 “Industrie”.

Het plan voor het vervangen van een bestaande voetgangersbrug in het Veerse jaagpad naast het kanaal door Walcheren is akkoord mits de reling volledig in wit wordt uitgevoerd.

Verder wordt als suggesties meegegeven de reling verder door te zetten op de landhoofden, zoals nu het geval is.

Deel II: Adviezen monumenten/beschermd stadsgezicht/beeldkwaliteit

Aanwezig:

  • ir. L. Brink, architect, voorzitter
  • prof. ir. W. Patijn, architect, lid
  • M. Bimmel, bouwhistoricus, lid
  • dr. ing. R. Stenvert, bouwhistoricus, lid
  • ing. P. Meulmeester, secretaris

Brakstraat 14 en 18 Middelburg

  • Voor: het verbouwen van het bedrijfspand tot woonhuis met garage
  • Architect: De Gaaij Architectuur
  • Advies: Akkoord mits

Het Walcherse Adviesteam Ruimtelijke Kwaliteit beoordeelt aanvragen op basis van de “Nota Ruimtelijke Kwaliteit gemeente Middelburg 2016”. Daarbij dient bij de beoordeling op dit bouwperceel met de volgende criteria rekening te worden gehouden: de vaste criteria en gebied 1 “het Middelburgs profiel”.

Het aangepaste plan voor het verbouwen van dit bedrijfspand tot een woonhuis met garage is akkoord mits het hekwerk over de volledige hoogte van de poortopening wordt doorgezet en de bestaande poortdeuren worden opengezet (ter plaatse worden gehandhaafd).

Kanaalweg 22 Middelburg

  • Voor: het restaureren van de monumentale perronoverkappingen station
  • Aanvrager: Prorail B.V.
  • Advies: Akkoord

Het Walcherse Adviesteam Ruimtelijke Kwaliteit beoordeelt aanvragen op basis van de “Nota Ruimtelijke Kwaliteit gemeente Middelburg 2016”. Daarbij dient bij de beoordeling op dit bouwperceel met de volgende criteria rekening te worden gehouden: de vaste criteria en gebied 1 “het Middelburgs profiel”.

Het aangepaste voorstel voor restaureren van de perronoverkapping wordt door de ontwerper en de opdrachtgever mondeling toegelicht.

Aansluitend daarop wordt een schetsontwerp voor het ontvangstdomein rondom het NS-station getoond/toegelicht en wordt een voorstel gedaan voor het uitbreiden van de tijdelijk opvangconstructie van de monumentale perronkap.

Het advies op het getoonde is opgeknipt in twee delen. Een deel over de perronkap (het eigenlijke onderwerp van de aanvraag) en een deel over het ontvangstdomein.

De perronkap

Het aangepaste voorstel voor het restaureren van de monumentale perronoverkapping van het NS-station is akkoord. Er is waardering voor het rapport over de ontwerponderbouwing “herstel perronoverkapping” en de zorgvuldige manier waarop met de restauratie van de perronkap wordt omgegaan.

Daarbij wordt de opmerking gemaakt dat het Adviesteam niet gelukkig is met het splitsen van het perron in twee niveaus, nodig omdat het perron moet worden opgehoogd. Het daarvoor benodigde/ getoonde keermuurtje oogt nogal wezensvreemd in deze omgeving. De perronruimte wordt door het keermuurtje in twee aparte delen opgeknipt. Het Adviesteam vindt dat zeer ongewenst. Verzocht wordt te onderzoeken of daarvoor, in afstemming met de restauratie van het Stationsgebouw, een andere oplossing kan worden bedacht.

Het ontvangstdomein

Wat betreft het ontvangstdomein heeft het Adviesteam de nodige bedenkingen en opmerkingen. De belangrijkste opmerkingen zijn dat het Adviesteam het in sterke mate betreurt dat het stationsgebouw geen enkele functie meer heeft als toegang tot de perrons en daardoor geïsoleerd raakt ten opzichte van de omgeving. Dat wordt nog versterkt door het verleggen van de oversteekplaatsen aan de voorzijde van het station en het draaien van de toegang tot de voetgangerstunnel onder het spoor naar het tweede perron.

De centrale entree van het stationsgebouw ligt in de as van de Stationsbrug over het kanaal door Walcheren en de Stationsstraat, voor treinreizigers de toegang tot de stad. Het stationsgebouw heeft mede daardoor historisch gezien een belangrijke centrale rol in de omgeving.

Het Adviesteam is van mening dat het stationsgebouw die centrale rol moet blijven vervullen. De huidige voorstellen doen daar echter geen of onvoldoende recht aan.

Het Adviesteam adviseert om:

  • Het restaureren van de perronkap, het restaureren van het stationsgebouw en het inrichten van het ontvangstdomein als één geïntegreerd project te benaderen;
  • De centrale toegang tot het stationsgebouw zijn rol als toegang tot perron 1, en in het verlengde daarvan naar perron 2, te laten behouden/te herstellen;
  • Te onderzoeken of het hele voorplein voor het station kan worden ingericht als zebrapad/oversteekplaats (als bij Rotterdam Centraal);
  • Het hoofdgebouw/het stationsgebouw rondom zo veel mogelijk ruimte te geven;
  • Tracht de overgang van perron 1 naar de trap naar perron 2 op subtiele wijze “regenvrij” te maken, door de monumentale perronkap te “verbinden” met de nieuw te maken overkapping van de voetgangerstunnel naar perron 2;
  • Te onderzoeken of het stationsgebouw ’s-avonds/’s-nachts kan worden aangelicht;
  • Het losse, nu nog verspreid staande, “meubilair” op het perron/in de omgeving zo veel mogelijk gegroepeerd en geïntegreerd onder de overkapping van de voetgangerstunnel onder te brengen;
  • In de omgeving zo veel mogelijk ruimte te zoeken om te vergroenen.

Tot slot wordt opgemerkt dat het ontwerp voor de nieuwe overkapping bij de lift en de trappen bij de voetgangerstunnel naar perron 2 en de achterliggende wijk er goed, goed doordacht uitziet.

Wellicht dat kan worden onderzocht of de trappen van de voetgangerstunnel naar perron 2 aan de onderzijde iets kunnen worden verbreed.

Kinderdijk Middelburg

  • Voor: het vervangen van het bestaande houten dek door kunststof roosters
  • Aanvrager: Watersportvereniging "Arne"
  • Ontwerp: BWZ Adviseurs en Architecten
  • Advies: Akkoord mits

Het Walcherse Adviesteam Ruimtelijke Kwaliteit beoordeelt aanvragen op basis van de “Nota Ruimtelijke Kwaliteit gemeente Middelburg 2016”. Daarbij dient bij de beoordeling op dit bouwperceel met de volgende criteria rekening te worden gehouden: de vaste criteria en gebied 1 “het Middelburgs profiel”.

De aanvrager heeft verzocht het negatieve advies voor het toepassen van kunststofroosters in plaats van hardhouten steigerplanken te heroverwegen. Daarbij wordt een monsters in een bruine kleur getoond en wordt verwezen naar de historische haven in Dordrecht waar dergelijke roosters al zijn toegepast. Het Adviesteam kan, gezien de donkere kleur en de toepassing in een historische setting elders, instemmen met het toepassen van de voorgestelde kunststof roosters mits:

  • De roosters worden uitgevoerd in een bruine (donkere) kleur;
  • Langs de randen van de roosters (hard)houten randen worden toegepast;
  • Er alsnog details worden aangeleverd, onder meer van de bevestiging van de kunststofroosters aan de ondergrond.

Koudekerkseweg 131 Middelburg

  • Voor: het plaatsen van een hekwerk bij de villa in Park Toorenvliedt
  • Aanvrager: afdeling Leefomgeving
  • Advies: Niet akkoord

Het Walcherse Adviesteam Ruimtelijke Kwaliteit beoordeelt aanvragen op basis van de “Nota Ruimtelijke Kwaliteit gemeente Middelburg 2016”. Daarbij dient bij de beoordeling op dit bouwperceel met de volgende criteria rekening te worden gehouden: de vaste criteria en gebied 1 “het Middelburgs profiel”.

De locatie is voorafgaand aan de vergadering door de monumentendeskundigen bezocht.

Het Adviesteam is van mening dat het, ook over de oprijlaan, geplaatste hekwerk in ernstige mate afbreuk doet aan de historie van de omgeving van het voormalige landgoed en aan het rijksmonument, de voormalige buitenplaats villa Toorenvliedt.

De villa, het hoofdgebouw, maakt in combinatie met de twee voormalige koetshuizen aan de Koudekerkseweg, de oprijlaan en het park achter en naast de villa onlosmakelijk onderdeel uit van de voormalige buitenplaats. De villa, koetshuizen, oprijlaan en het park moeten als één geheel worden gezien en ook als zodanig kunnen worden ervaren.

Het afzetten van het bij de villa horende privédeel door het plaatsen van een hekwerk, en in mindere mate een coniferenhaag, zet de villa en het omringde privédeel van de tuin/het park als het ware op een eiland, koppelt de villa los van zijn historische context. Het plaatsen van een hekwerk is dan ook niet akkoord.

Koudekerkseweg 198 A Middelburg

  • Voor: het herbouwen van het koetshuis bij landgoed Ter Hooge
  • Aanvrager: Lynden Ter Hooge Stichting
  • Ontwerp: Advies- en Tekenburo Bouwkunde R. Willems B.V.
  • Advies: Akkoord mits

Het Walcherse Adviesteam Ruimtelijke Kwaliteit beoordeelt aanvragen op basis van de “Nota Ruimtelijke Kwaliteit gemeente Middelburg 2016”. Daarbij dient bij de beoordeling op dit bouwperceel met de volgende criteria rekening te worden gehouden: de vaste criteria en gebied 1 “het Middelburgs profiel”.

Het aangepaste plan voor het “herbouwen” van een koetshuis bij landgoed Ter Hooge is akkoord mits:

  • Er alleen enkele dakramen worden toegepast (dakramen niet koppelen) en de dakramen op regelmatige afstand van elkaar worden geplaatst;
  • In de kopgevels vensters worden aangebracht en de luiken worden opengezet;
  • Maximaal een vier-ruits verdeling in de ramen wordt toegepast;
  • Er geen stalramen worden toegepast;
  • Er alsnog details van de ramen worden aangeleverd.

Tot slot merkt het Adviesteam op de voorkeur te hebben voor één dakkapel in plaats van twee. Als suggestie wordt meegegeven een loopdeur in één van de mendeuren toe te passen.

Kuiperspoort 4 Middelburg

  • Voor: het realiseren van een nieuwe dakopbouw en interne verbouwing
  • Ontwerp: Contek Serooskerke B.V.
  • Advies: Akkoord mits

Het Walcherse Adviesteam Ruimtelijke Kwaliteit beoordeelt aanvragen op basis van de “Nota Ruimtelijke Kwaliteit gemeente Middelburg 2016”. Daarbij dient bij de beoordeling op dit bouwperceel met de volgende criteria rekening te worden gehouden: de vaste criteria en gebied 1 “het Middelburgs profiel”.

Het aangepaste plan is akkoord mits:

  • De hoge dakrand/borstwering achterwege wordt gelaten;
  • Er alsnog details ter goedkeuring worden aangeleverd.

Langevielesingel 18 Middelburg

  • Voor: het uitbreiden van de woning met een erker
  • Advies: Akkoord mits

Het Walcherse Adviesteam Ruimtelijke Kwaliteit beoordeelt aanvragen op basis van de “Nota Ruimtelijke Kwaliteit gemeente Middelburg 2016”. Daarbij dient bij de beoordeling op dit bouwperceel met de volgende criteria rekening te worden gehouden: de vaste criteria en gebied 1 “het Middelburgs profiel”.

Het voorstel voor het uitbreiden van deze woning met een erker aan de voorgevel is akkoord mits de erker smaller wordt gemaakt en centraal in (dit deel) van de voorgevel wordt geplaatst. Daarbij aan weerzijden van de erker even veel ruimte tot de hoeken van de gevel aanhouden.

Tevens wordt de suggestie meegegeven de (bestaande) penant, die door de erker vrij in de woonkamer komt te staan, weg te laten door bijvoorbeeld het inbrengen van een stalen balk.

Londensekaai 2 Middelburg

  • Voor: het verwijderen van een woonboot
  • Aanvrager: afdeling Vergunningverlening en handhaving
  • Advies: Niet akkoord

Het Walcherse Adviesteam Ruimtelijke Kwaliteit beoordeelt aanvragen op basis van de “Nota Ruimtelijke Kwaliteit gemeente Middelburg 2016”. Daarbij dient bij de beoordeling op dit bouwperceel met de volgende criteria rekening te worden gehouden: de vaste criteria en gebied 1 “het Middelburgs profiel”.

De huidige woonboot op deze locatie voldoet in zijn huidige deplorabele staat niet aan redelijke eisen van welstand en doet afbreuk aan de karakteristiek van het beschermde stadsgezicht. De woonboot is in deze staat niet akkoord.

Molenwater 79 - 81 Middelburg

  • Voor: het vervangen van de ramen
  • Aanvrager: NBM Beheer B.V.
  • Advies: Aangehouden

Het Walcherse Adviesteam Ruimtelijke Kwaliteit beoordeelt aanvragen op basis van de “Nota Ruimtelijke Kwaliteit gemeente Middelburg 2016”. Daarbij dient bij de beoordeling op dit bouwperceel met de volgende criteria rekening te worden gehouden: de vaste criteria en gebied 1 “het Middelburgs profiel”.

Het pand is voorafgaand aan de vergadering door de monumentendeskundigen bezocht.

Het Adviesteam heeft, mede naar aanleiding van het bezoek en de toelichting ter plaatse de volgende opmerkingen op het aangepaste plan voor het vervangen van de ramen van dit pand:

  • Pas de tekeningen van de bestaande toestand zodanig aan, dat ze de werkelijke toestand weergeven;
  • Voor het beoogde einddoel, energielabel A, zijn meer/andere maatregelen nodig dan nu voorgesteld;
  • Het mogelijk ontstaan van bouwfysische problemen als gevolg van de voorgestelde maatregelen zijn relatief eenvoudig op te lossen door het toepassen van achterzetbeglazing;
  • Het Adviesteam ziet verschillende oplossingsrichtingen om het gewenste doel te bereiken met behoud van het bestaande raamhout/de bestaande ramen:
  • Bij voldoende houtafmetingen, het infrezen van het raamhout;
  • Bij voldoende ruimte bij de gewichtskasten het toepassen van een draaikiepraam volgens de Amsterdamse methode waarbij de profielmaten buiten identiek moeten zijn aan die van het oorspronkelijke schuifraam;
  • Het toepassen van achterzetbeglazing in combinatie met aan de binnenzijde aangebrachte isolatie van de gevel;
  • Het toepassen van een minder dikke soort isolatieglas.

Tot slot wordt opgemerkt dat het toepassen van achterzetbeglazing waarschijnlijk zonder vergunning kan worden uitgevoerd.

Nieuwe Burg 22 Middelburg

  • Voor: het verbouwen van de winkelpuien
  • Ontwerp: BWZ Adviseurs en Architecten
  • Advies: Akkoord

Het Walcherse Adviesteam Ruimtelijke Kwaliteit beoordeelt aanvragen op basis van de “Nota Ruimtelijke Kwaliteit gemeente Middelburg 2016”. Daarbij dient bij de beoordeling op dit bouwperceel met de volgende criteria rekening te worden gehouden: de vaste criteria en gebied 3 “De uitbreidingswijken”.

Het aangepaste plan voor het wijzigen van deze winkelpuien is akkoord.

Verzocht wordt bij het nieuwe metselwerk grijs voegwerk toe te passen.