Notulen vergadering ARK 24 april 2025

Een verslag van de vergadering van het Adviesteam Ruimtelijke Kwaliteit van 24 april 2025.

Deel II: Adviezen monumenten/beschermd stadsgezicht/beeldkwaliteit

Aanwezig:

  • M. Bimmel, bouwhistoricus, voorzitter
  • dr. ing. R. Stenvert, bouwhistoricus, lid
  • ing. P. Meulmeester, secretaris

Kanaalweg 22 Middelburg

  • Voor: het restaureren van het NS-station
  • Advies: Akkoord mits

De Adviescommissie Ruimtelijke Kwaliteit beoordeelt aanvragen op basis van de “Nota Ruimtelijke Kwaliteit gemeente Middelburg 2016”. Daarbij dient bij de beoordeling op dit bouwperceel met de volgende criteria rekening te worden gehouden: de vaste criteria en gebied 1 “het Middelburgs profiel”.

De architecte en de opdrachtgever sluiten aan via Teams.

De voorzitter heet de aanwezigen welkom en verzoekt de architecte de voorgestelde wijzigingen op het plan toe te lichten.

De architecte licht de wijzigingen/opties op het plan toe. Er liggen per gevel verschillende “beslispunten” voor. Bij het hele restauratieproject ligt steeds de vraag voor in hoeverre de opgebouwde “gelaagdheid” (de sinds de realisatie van het stationsgebouw aangebrachte wijzigingen) bewaard moeten blijven en tot waar en wanneer eventueel “terug gerestaureerd” mag/kan worden.

De voorgevel (noordgevel, gevel stadszijde)

De adviescommissie gaat akkoord met het voorstel van de architect om alle deuren in het middendeel van de gevel door te zetten tot aan het bovenste kalf (zoals op tekening “noordgevel stadszijde voorstel 1m98 architecten). Ook wat betreft de roedenverdeling van de ramen op de verdieping wordt voor het voorstel zoals aangegeven op de laatste tekening van de architect gekozen. De vulling van de derde gevelopening (vanaf het middelste deel) blijft gehandhaafd.

Verzocht wordt verder om:

  • De gevel links van het middendeel, ter plaatse van de te slopen uitbouw, zo “sober” mogelijk te reconstrueren, maar wel gelijkwaardig (verwantschap zoeken in baksteen soort/kleur, voegen, profileringen, dagkanten, belijningen, plint etc.) aan de overige nog bestaande gevelopeningen zodat de ritmiek ondersteund wordt en dit geen afwijkende elementen worden. De herkenbaarheid van de nieuwe toevoegingen/invullingen kan worden gezocht in de wijze waarop de vensters worden uitgevoerd, bijvoorbeeld in staal. De motivatie van de keuze voor het toepassen van een hoog kalf bij de twee gevelopeningen wordt door de commissie onderschreven;
  • Te overwegen het zwaardere kalf in twee gevelopeningen van het rechterbouwdeel te handhaven. De architect geeft in aanvulling daarop aan dat alle nog aanwezige kozijnen uit de bouwtijd worden gehandhaafd, wat door de commissie wordt toegejuicht.

De achtergevel (zuidgevel, perronzijde)

De voorkeur van de adviescommissie gaat bij eerste gevelopening na de aanbouw (uit 1905) aan de westzijde uit naar een invulling met een dubbele deur. Zij geeft daarbij wel aan dat bij dit onderdeel de meeste “keuzevrijheid” aanwezig is. Vooral ook omdat niet met zekerheid is te achterhalen hoe de invulling van deze gevelopening eruit zag na de in de jaren ’20 van de vorige eeuw doorgevoerde wijzigingen.

Een reconstructie naar de invulling zoals gerealiseerd in de bouwtijd van het station, de voorkeur van de opdrachtgever, is daarom voorstelbaar. Waarbij wordt verzocht een zo waarheidsgetrouw mogelijke reconstructie uit te voeren, zie daarvoor de opmerking over de wijze van reconstructie bij de voorgevel.

Voor de verdieping van het middendeel hanteert de adviescommissie als uitgangspunt dat de bestaande roedenverdeling wordt gehandhaafd. Dit komt voort uit het uitgangspunt van restaureren van wat er staat, met de afleesbare historische gelaagdheid zoals die momenteel aanwezig is.

Opgemerkt wordt, dat de Y-vensters worden voorzien van achterzetramen. Op die manier blijft het aanwezige historische glas gehandhaafd.

Tot slot wordt aangegeven dat, wat betreft de adviescommissie, de formele aanvraag omgevingsvergunning kan worden ingediend.

Koepoortstraat 17 Middelburg

  • Voor: glasvervanging
  • Advies: Aangehouden

De Adviescommissie Ruimtelijke Kwaliteit beoordeelt aanvragen op basis van de “Nota Ruimtelijke Kwaliteit gemeente Middelburg 2016”. Daarbij dient bij de beoordeling op dit bouwperceel met de volgende criteria rekening te worden gehouden: de vaste criteria en gebied 1 “het Middelburgs profiel”.

Het is niet gelukt voor deze vergadering een afspraak voor een bezoek ter plaatse te maken. De behandeling van het plan is uitgesteld.

Spanjaardstraat 43 Middelburg

  • Voor: vernieuwbouwen en uitbreiden 'De Hope'
  • Advies: Aangehouden

De Adviescommissie Ruimtelijke Kwaliteit beoordeelt aanvragen op basis van de “Nota Ruimtelijke Kwaliteit gemeente Middelburg 2016”. Daarbij dient bij de beoordeling op dit bouwperceel met de volgende criteria rekening te worden gehouden: de vaste criteria en gebied 1 “het Middelburgs profiel”.

Het is niet gelukt voor deze vergadering een afspraak voor een bezoek ter plaatse te maken. De behandeling van het plan is uitgesteld.

De commissie merkt al wel op dat op tekening aangegeven wijzigingen van de kozijnen en ramen op de begane grond en de eerste verdieping in de achtergevel van het hoofdgebouw niet (zonder meer) akkoord zijn. Deze kozijnen/ramen lijken nog de oorspronkelijke kozijnen/ramen te zijn en dienen, als dat het geval is, te worden gehandhaafd.

Ook wordt verzocht aan te geven of er naast wijzigingen in de achtergevel inpandige aanpassingen plaatsvinden. In dat geval is het noodzakelijk daar ook tekeningen van aan te leveren.

Vlissingsestraat 7 Middelburg

  • Voor: Isoleren dak voorhuis
  • Advies: Aangehouden

De Adviescommissie Ruimtelijke Kwaliteit beoordeelt aanvragen op basis van de “Nota Ruimtelijke Kwaliteit gemeente Middelburg 2016”. Daarbij dient bij de beoordeling op dit bouwperceel met de volgende criteria rekening te worden gehouden: de vaste criteria en gebied 1 “het Middelburgs profiel”.

Het pand is door de monumentendeskundigen van de adviescommissie, voorafgaand aan de vergadering, bezocht.

Het bezoek leverde onder andere de bevestiging op, dat de op de ingediende tekeningen aangegeven weergave van de bestaande toestand niet klopt.

Verder is geconstateerd dat de monumentale kapconstructie, inclusief de aanwezige “zeeg/welving” in het dak, hoge monumentwaarden heeft.

Het huidige voorstel om op dit dak “stijve” dakisolatieplaten aan te brengen doet afbreuk aan deze historische kapconstructie. Dat voorstel is niet akkoord.

Voorgesteld wordt om:

  • het dak te voorzien van een dunne, lichte en flexibele isolatiefolie die de huidige contouren van de dakconstructie kan volgen. Daarmee worden tevens de negatieve effecten voorkomen die zich bij het aanbrengen van de dikke, harde isolatieplaten zouden hebben voorgedaan: dat het dak door het aanbrengen van de dikke isolatieplaten boven de kopgevel uitsteekt, de sporen van de kapconstructie extra worden belast en de aansluiting op de gootdetail ingrijpend moeten worden aangepast;
  • een restauratiedeskundige in te schakelen;
  • en een ter zake kundig leidekkersbedrijf in te schakelen, dat kan aangeven hoe de bestaande leien, op zo duurzaam mogelijke wijze, opnieuw kunnen worden aangebracht.

Koorkerkhof 10

  • Voor: het verwijderen of afkorten van een schoorsteen

Door de monumentendeskundigen van de commissie is vanaf de openbare weg geconstateerd dat de schoorsteen op dit rijksmonument “uit het lood staat” en scheurvorming vertoont. Ook werd geconstateerd dat boven de verankering van de schoorsteen het metselwerk al eens is vervangen.

Geadviseerd wordt het (niet historische) metselwerk boven de verankering te verwijderen, tot een hoogte dat de schoorsteen nog net boven de nok van het dak uitkomt. En eventueel een tweede verankering aan te brengen vanaf de nok.

Het volledig verwijderen van de schoorsteen is niet akkoord. Een schoorsteen maakt bij een rijksmonument een belangrijk onderdeel uit van de historische kwaliteiten van het pand en is tevens een belangrijk element in het dakenlandschap van het beschermde stadsgezicht.