Lood is nog op verschillende plekken aanwezig in de leefomgeving in Nederland, onder andere in de bodem. Lood kan een risico vormen voor de gezondheid.

Waar zit er lood in de bodem?

In het verleden gebruikten we veel verschillende loodhoudende producten en materialen. Denk bijvoorbeeld aan loodhoudende benzine, loden waterleidingen en verf met lood. Dit lood is hierdoor ook in de bodem terecht gekomen. Veel van de bodemverontreinigingen in Nederland zijn al in kaart gebracht en opgeruimd. Toch kan er nog lood in de bodem voorkomen. Dit geldt vooral in vooroorlogse wijken en dorpskernen met een lange bewonings­geschiedenis. In de provincie Zeeland zijn zogenaamde aandachtsgebieden in beeld gebracht waar mogelijk lood in de bodem aanwezig kan zijn.

Intussen zorgt een aantal maatregelen ervoor dat de blootstelling aan lood aanzienlijk lager is dan vroeger. Zo bevat verf tegenwoordig geen lood, zijn de meeste loden waterleidingen vervangen en is benzine loodvrij gemaakt. Maar bijvoorbeeld door contact met een bodem waar lood in zit, kunnen u en uw kinderen nog wel lood binnenkrijgen.

Lood en gezondheid

Over het algemeen zijn de effecten van lood op de gezondheid van volwassenen beperkt. Jonge kinderen zijn gevoeliger voor lood. Zo kan lood bij hen een nadelig effect hebben op de ontwikkeling van het leervermogen. Daarom is het belangrijk dat vooral jonge kinderen (tot ongeveer 6 jaar), zo min mogelijk lood binnenkrijgen. Kinderen kunnen lood binnen­krijgen doordat zij bij het buitenspelen vingers en voorwerpen in hun mond steken en zo bodemdeeltjes met lood doorslikken. Tijdens de zwangerschap kan het ongeboren kind ook worden blootgesteld via de moeder. U en uw kinderen kunnen lood binnenkrijgen als er groente wordt gegeten uit een tuin waar lood in de bodem zit. Voornamelijk als er bodemdeeltjes aan de gewassen blijven hangen, maar ook doordat verschillende groenten lood uit de bodem kunnen opnemen. Andere bronnen van lood in huis kunnen oude waterleidingen en oude verflagen zijn, maar ook kan er tijdelijk lood worden afgegeven door nieuwe kranen.

Wat kunt u doen?

Kinderen laten buitenspelen en tuinieren blijft natuurlijk goed voor de gezondheid. Wanneer u in een gebied woont waar mogelijk verhoogde lood concentraties in de bodem aanwezig zijn, kunt u door het nemen van enkele simpele maatregelen ervoor zorgen dat u en uw kinderen zo min mogelijk lood binnenkrijgen:

Lood in de bodem

  • Laat kinderen na het buitenspelen altijd goed de handen wassen.
  • Was ook zelf uw handen na het tuinieren in eigen tuin en voor het eten.
  • Laat kinderen niet op de onbedekte bodem (“kale bodem”) spelen. Bedek de bodem met schone grond, gras, struiken of vaste planten. Een kunstgrasmat of bestrating, bij voorkeur waterdoor­latend, zorgt ook voor een goede bedekking.
  • Laat kinderen spelen in een aparte zandbank met schoon wit speelzand.
  • Ga de inloop van grond in huis tegen door schoenen uit te doen voor u naar binnen gaat.
  • Stofzuig regelmatig uw huis, vooral als u of uw kinderen toch regelmatig met grond aan de schoenen het huis inkomen.
  • Was het speelgoed of stoffen knuffeldieren af en toe, vooral als deze mee naar buiten worden genomen.
  • Was zelfgekweekte groenten goed.
  • Kweek groente in plantenbakken met schone teelaarde.
  • Heeft u een grote moestuin (groter dan 200 m2)? Vraag dan informatie op over de kwaliteit van de bodem en/of laat deze onderzoeken.

Andere bronnen van lood

  • Vervang loden waterleidingen in uw woning indien deze nog aanwezig zijn.
  • Zet de kraan elke ochtend 2 minuten open voor gebruik als de loden waterleidingen niet vervangen zijn.
  • Nieuwe waterleidingen: zet elke ochtend de kraan twee minuten open gedurende de eerste drie maanden.
  • Nieuwe kranen: zet elke ochtend de kraan tien seconden open gedurende de eerste drie maanden.
  • Gebruik water uit een fles om babyvoeding klaar te maken als u loden leidingen in huis heeft of recent nieuwe waterleidingen of kranen heeft gekregen.
  • Gebruik koud tapwater bij het koken of bereiden van warme dranken. In water uit de warme kraan lossen meer metalen op dan in koud water.
  • Geef kinderen geen oud, geschilderd speelgoed, deze verf kan lood bevatten.
  • Zorg dat er geen kinderen aanwezig zijn tijdens het schuren of afbranden van oude loodhoudende verflagen en maak de ruimtes eerst schoon met een natte doek.
  • Gebruik geen vislood.

Meer informatie?

Voor vragen over lood in de bodem of de bodemkwaliteit in uw buurt kunt u contact opnemen met gemeente Middelburg, tel. 0118 67 50 00.

Mocht er over uw bodem geen informatie bekend zijn, dan kunt u besluiten zelf onderzoek te laten doen door een adviesbureau. Een adviesbureau kan u ook adviseren over wat er moet gebeuren als er sprake is van een verontreiniging.

Meer informatie over lood en gezondheid, tips op lood inname te beperken en enkele veelgestelde vragen zijn te vinden op de website van de GGD zeeland(externe link).

Voor andere vragen over lood en gezondheid  kunt u contact opnemen met de afdeling medische milieukunde van de GGD Zeeland: medische-milieukunde@ggdzeeland.nl of tel. 0113 24 94 00.