Algemeen

Een burger, die het niet eens is met een besluit van de gemeenteraad, het college of de burgemeester kan daar op grond van de Algemene wet bestuursrecht een bezwaarschrift tegen indienen. In verband met de rechtszekerheid en rechtsbescherming voor de burger heeft het gemeentebestuur een onafhankelijke adviescommissie voor de behandeling van bezwaarschriften ingesteld. Deze commissie heeft als taak de voorbereiding van de beslissing op bezwaarschriften. De commissie geeft invulling aan deze taak door partijen te horen en daarna een schriftelijk advies te geven aan het bestuursorgaan. Meestal is dit het college van burgemeester en wethouders.

De commissie is bevoegd advies uit te brengen over alle besluiten van de raad, het college en de burgemeester, met uitzondering van zaken over gemeentelijke belastingen en over de waardering van onroerende zaken. Deze zaken zijn uitgezonderd vanwege de hiervoor bestaande afzonderlijke (belasting)wetgeving. Verder zijn uitgezonderd de bezwaarschriften over zaken, die behoren tot het werkterrein van de Gemeenschappelijke Regeling Orionis Walcheren (sociale zekerheidszaken). Deze laatste zaken worden bij Orionis behandeld.

Bij alle bezwaarschriften wordt na ontvangst eerst bekeken of het mogelijk is op informele wijze tot een oplossing te komen. Pas als dit traject niet tot een nieuw besluit en intrekking van het bezwaarschrift leidt, wordt het bezwaarschrift behandeld door de commissie. De commissie houdt in de meeste gevallen een hoorzitting. De hoorzittingen vinden plaats op donderdagmiddag vanaf 16.30 uur en worden in het stadskantoor gehouden. Doel van de hoorzitting is om duidelijkheid over het bezwaar te krijgen en partijen de gelegenheid te geven hun standpunt nader toe te lichten. Soms komen tijdens de hoorzitting nieuwe argumenten naar voren, die aanleiding geven tot nader onderzoek of ertoe leiden dat aan het bezwaar tegemoet wordt gekomen. De hoorzitting biedt (de vertegenwoordiger van) het bestuursorgaan ook een kans om het bestreden besluit en de achtergrond daarvan nog eens extra toe te lichten aan de indiener van het bezwaarschrift.

Sinds 1 maart 2016 worden enkele door het college aangewezen categorieën van bezwaarschriften ambtelijk behandeld. De rapportage over de ambtelijke behandeling van bezwaarschriften is als bijlage bij dit jaarverslag opgenomen.

Samenstelling commissie

De commissie bezwaarschriften bestaat uit personen die onafhankelijk zijn en geen binding hebben met de gemeente Middelburg. Hiervoor is gekozen om de onafhankelijkheid van de commissie te waarborgen.

In maart 2022 is afscheid genomen van drie commissieleden, mevrouw mr. F.S. Alting-Landa, mevrouw mr. C.R.E. Sijnesael en de heer mr. R.M. van den Brand, omdat hun zittingsperiode (8 jaar) af liep.

In april 2022 zijn drie nieuwe leden aangetreden. Dit zijn de heer mr. G.M. van Belzen, mevrouw mr. I. de Moor en de heer mr. B. van der Veer.

De commissie bezwaarschriften bestaat per april 2022 uit:

  • Voorzitter: de heer mr. G.M. van Belzen
  • Leden: mevrouw mr. A. Elders, mevrouw mr. I. de Moor en  de heer mr. B. van der Veer

De commissie bezwaarschriften vergadert in principe 1 keer per maand. Het horen gebeurt door een voorzitter en twee leden.

Secretariaat

Het secretariaat is ondergebracht bij het cluster Juridische Zaken van de afdeling Wijk en Bestuur. In 2022 werd de commissie ambtelijk ondersteund door mevrouw mr. A.C. Beije-van Duivendijk (tot en met begin februari 2022), mevrouw J.A. de Feijter en de heer M.O. de Waal.

Vergadering en vergoeding

De leden van de commissie ontvangen voor hun werkzaamheden een vergoeding. Deze bedraagt voor de voorzitter € 275,00 per vergadering en voor de leden € 230,00. Daarnaast ontvangen zij een reiskostenvergoeding.

In totaal heeft de commissie bezwaarschriften in 2022 17 vergaderingen gehouden.

In 2022 werd aan vergoedingen en reiskosten in totaal €13.382,00 betaald.

De bezwaarschriften in cijfers

In onderstaande tabel zijn de aantallen ingediende en afgehandelde bezwaarschriften weergegeven.

  • Werkvoorraad 31 december 2021: 12
  • Ingediende bezwaarschriften 2021: 79
  • Informeel behandelend en afgedaan in 2022: 16
  • Doorgezonden naar andere instantie of afgehandeld als aanvraag/brief: 4
  • Behandeld in 2022: 60
  • Werkvoorraad 31 december 2022: 11

In 2022 zijn 79 bezwaarschriften ingediend tegen 93 in het jaar daarvoor. Getalsmatig is de ontwikkeling van het aantal bezwaarschriften als volgt weer te geven:

  • 2018: 44
  • 2019: 48
  • 2020: 62
  • 2021: 93
  • 2022: 79

Dit jaar zijn 16 bezwaarschriften door informele behandeling afgedaan. De bezwaarschriften werden na informele behandeling, ingetrokken omdat:

  • een nieuw positief besluit werd genomen (2)
  • het bezwaar niet meer relevant was (4)
  • het besluit werd verduidelijkt door een uitleg (3)
  • in overleg het probleem werd opgelost (3)

Van 4 bezwaarschriften is de reden tot intrekken onbekend.

Adviezen

De adviezen van de commissie kunnen zijn:

  • (deels) niet-ontvankelijk,
  • ongegrond, of
  • gegrond;
  • een combinatie daarvan.

(Deels)Niet-ontvankelijk wil zeggen dat (gedeeltelijk) niet wordt ingegaan op de inhoud van het bezwaar, bijvoorbeeld omdat het te laat is ingediend. Ongegrond wil zeggen dat het bezwaar inhoudelijk wordt afgewezen en dat het besluit waartegen het bezwaar is gericht, wordt gehandhaafd. Gegrond betekent dat het bezwaar inhoudelijk wordt gehonoreerd en dat het bestreden besluit wordt herroepen of aangepast. Bij een combinatie van gegrond en ongegrond, wordt het besluit gedeeltelijk gehandhaafd en gedeeltelijk aangepast.

Ook adviseert de commissie over het toekennen van een veroordeling van de proceskosten als door een derde beroepsmatig bijstand is verleend en om vergoeding van deze kosten is gevraagd. De hoogte van die vergoeding wordt volgens bij wettelijke regeling vastgestelde landelijke tarieven bepaald (besluit proceskosten bestuursrecht).

In 2022 werden 60 adviezen uitgebracht. Deze adviezen luidden als volgt:

  • Gegrond 10 keer (17%)
  • Ongegrond 32 keer (53%)
  • Ontvankelijk, deels gegrond/deels ongegrond 5 keer (8%)
  • Niet ontvankelijk 13 keer (22%)

Het college besloot in 52 zaken het advies van de commissie te volgen. Drie adviezen werden gedeeltelijk niet overgenomen en vijf adviezen (over twee verschillende primaire besluiten) werden geheel niet overgenomen.

De 60 bezwaarschriften waarover geadviseerd werd, hadden betrekking op de volgende onderwerpen:

  • Wet maatschappelijke ondersteuning: 31
  • Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (bouwen, verbouwen): 22
  • Handhaving: 3
  • Algemene plaatselijke verordening: 3
  • Wet openbaarheid van bestuur: 1 (per 1 mei 2022 is de Wet openbaarheid van bestuur gewijzigd in de Wet open overheid)

De meeste bezwaarschriften waren gericht tegen besluiten in het kader van de Wmo. Hiervoor werden vijf extra hoorzittingen gehouden.

Doorlooptijden

De zorg voor een tijdige beslissing op een bezwaarschrift berust gedeeltelijk bij de commissie en gedeeltelijk bij het bestuursorgaan. De vakafdeling stuurt een bericht van ontvangst en zorgt ervoor dat het bezwaarschrift ter advisering aan de commissie wordt voorgelegd. Het is de taak van de commissie om na ontvangst van het bezwaarschrift
met de achterliggende stukken er voor te zorgen dat binnen een redelijke termijn advies wordt uitgebracht. Het is vervolgens de taak van de vakafdeling er voor te zorgen dat het bezwaarschrift met het advies voor besluitvorming wordt voorgelegd aan het bestuursorgaan. Zo nodig moet de vakafdeling ook zorgen voor het sturen van een verdagingsbericht aan de indiener(s) van het bezwaarschrift.

De wettelijke beslistermijn bedraagt 12 weken, gerekend vanaf de dag na die waarop de termijn voor het indienen van een bezwaarschrift is verstreken. De beslissing kan voor ten hoogste 6 weken worden verdaagd. De totale termijn is dan 18 weken. De beslissing kan onder bepaalde voorwaarden verder worden verdaagd. De beslistermijn wordt opgeschort vanaf de dag na die waarop de indiener is verzocht een verzuim te herstellen.

Naast het recht voor bezwaarmaker op een professionele en tijdige behandeling van het bezwaarschrift, is het werken binnen de wettelijke beslistermijnen ook van belang om niet geconfronteerd te worden met door de gemeente te betalen dwangsommen op grond van de Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen. Onderstaand overzicht geeft aan dat in 2022 32% van de bezwaarschriften waarover een advies werd uitgebracht werd afgehandeld binnen de primaire wettelijke termijn van 12 weken en 55% werd afgehandeld binnen de termijn van 18 weken. In totaal werd dus in 2022 87% van de bezwaarschriften afgehandeld binnen de wettelijke termijn. Dit percentage is hoger dan dat van 2019 (84%), 2020 (74%) en 2021 (82%), maar lager dan dat van 2018 (93%) en 2017 (90%).

  • 2016: binnen 12 weken: 22%, tussen 12 en 18 weken: 50%, langer dan 18 weken: 28%
  • 2017: binnen 12 weken: 52%, tussen 12 en 18 weken: 28%, langer dan 18 weken: 20%
  • 2018: binnen 12 weken: 64%, tussen 12 en 18 weken: 29%, langer dan 18 weken: 7%
  • 2019: binnen 12 weken: 54%, tussen 12 en 18 weken: 30%, langer dan 18 weken: 16%
  • 2020: binnen 12 weken: 23%, tussen 12 en 18 weken: 51%, langer dan 18 weken: 26%
  • 2021: binnen 12 weken: 30%, tussen 12 en 18 weken: 52%, langer dan 18 weken: 18%
  • 2022: binnen 12 weken: 32%, tussen 12 en 18 weken: 55%, langer dan 18 weken: 13%

In aanmerking nemende dat in de zaken die langer duurden dan 18 weken in meerderheid zaken waren die in overleg met de indiener van het bezwaarschrift werden aangehouden, kan worden geconcludeerd dat de afhandelingstermijnen in het verslagjaar tot tevredenheid stemmen.

Bijlage: ambtelijke behandeling

Sinds 1 januari 2016 is de mogelijkheid van ambtelijke behandeling van bezwaarschriften opgenomen in de Verordening behandeling bezwaarschriften. Het college heeft hiervoor de volgende categorieën van bezwaarschriften aangewezen:

  • bezwaarschriften in het kader van de Verordening leerlingenvervoer gemeente Middelburg 2014
  • bezwaarschriften in het kader van de Wegenverkeerswet 1994
  • bezwaarschriften in het kader van de handhaving van artikel 5.10 van de APV Middelburg 2015
  • bezwaarschriften in het kader van de Wet openbaarheid van bestuur
  • bezwaarschriften in het kader van de Verordening naamgeving en nummering (adressen) Middelburg 2013.

De behandeling is in handen van de secretarissen van de commissie bezwaarschriften. Zij kunnen ervoor kiezen de zaak alsnog door de commissie te laten behandelen, als zij vinden dat de zaak daar aanleiding toe geeft. De indiener van het bezwaarschrift heeft in elk stadium van de ambtelijke behandeling de mogelijkheid te kiezen voor behandeling door de commissie.

Bezwaarschriften

In 2022 zijn geen bezwaarschriften ingediend die vallen binnen de aangewezen categorieën voor ambtelijke behandeling. Ambtelijke afhandeling deed zich niet voor.