Hoe bereidt u zich voor op een noodsituatie

We leven in vrijheid en veiligheid. Maar er zijn bedreigingen die onze veiligheid in gevaar brengen. Op verschillende plekken in de wereld is het al onveilig. Ook dichtbij, denk aan de oorlog in Oekraïne.

Het is geen oorlog in Nederland, maar ook geen vrede. Andere landen proberen invloed uit te oefenen op ons land. Bijvoorbeeld via internet, door het verspreiden van nepnieuws. Maar ook door belangrijke systemen aan te vallen. Ze verzamelen op dit moment al informatie over onze stroomkabels, internetverbindingen en gasleidingen, zodat ze die kunnen beschadigen.

Ook bedreigingen door extreem weer komen vaker voor, zoals langdurige hitte, overstromingen en zware regenval.

Door al deze gevaren kunnen we te maken krijgen met noodsituaties. Daarom is het belangrijk dat we ons goed voorbereiden. Juist nu. Niet omdat we bang zijn, maar om samen sterk te staan.

Als in heel Nederland de systemen uitvallen, gaat niet alles op hetzelfde moment weer aan. Er is dan nog veel onduidelijk en hulpdiensten kunnen niet overal op hetzelfde moment zijn. Daarom is het belangrijk dat jij zelf ook goed voorbereid bent.

Een noodsituatie kan natuurlijk langer duren dan 72 uur. Maar in die tijd kan de overheid hulp beter organiseren en actuele informatie verspreiden.

In drie stappen kan jij je voorbereiden op een noodsituatie. Net als steeds meer mensen in Nederland die actie ondernemen. Je hoeft niet alles tegelijk te doen. Het is wel belangrijk dat je nu begint. Wat jij vandaag doet, maakt ons morgen sterker.

Stap 1: Maak een noodpakket

Met een noodpakket ben je goed voorbereid om thuis de eerste 72 uur van een noodsituatie vol te houden. Een noodpakket samenstellen is makkelijker dan je denkt. Veel spullen heb je waarschijnlijk al in huis: flessen water, houdbaar eten, een zaklamp met batterijen, een powerbank, een klein EHBO-setje, contant geld, een deken. Kijk goed naar je eigen situatie en wat jij zelf nog extra nodig hebt. Denk aan babyvoeding of medicijnen.

Stap 2: Maak een noodplan

Een noodsituatie komt vaak onverwachts. En het is moeilijk te voorspellen hoe de situatie verloopt. Daarom is het fijn als je vooraf duidelijke afspraken maakt met de mensen om je heen. Dat kan met een noodplan. Daarin schrijf je bijvoorbeeld op hoe je elkaar kan bereiken of ontmoeten en wie extra hulp nodig heeft.

Stap 3: Praat met elkaar en help elkaar

Mensen kunnen onzeker zijn of bezorgd raken over een mogelijke noodsituatie. Of iemand heeft hulp nodig om zich voor te bereiden. Door met elkaar te praten, hoor je hoe anderen ermee omgaan en kun je elkaar helpen. Misschien heeft iemand nog helemaal niet nagedacht over wat te doen en kun jij diegene op weg helpen. Of misschien weet jij niet waar je moet beginnen en helpt het als iemand meedenkt.

Het gaat niet alleen om spullen die je in huis moet hebben. Door met elkaar te praten, hoor je hoe anderen ermee omgaan en kun je elkaar helpen. Vraag bijvoorbeeld aan anderen of zij al iets gedaan hebben of dat ze hulp nodig hebben bij de voorbereiding. Iedereen in Nederland ontvangt van de Rijksoverheid vóór half januari 2026 een informatieboekje in de bus: Bereid je voor op een noodsituatie. Dit informatieboekje kun je gebruiken om met anderen in gesprek te gaan en elkaar te helpen.

Met een noodpakket ben je goed voorbereid om het thuis de eerste 72 uur (3 dagen) van een noodsituatie vol te houden. Op www.denkvooruit.nl/noodpakket vind je een uitgebreide checklist met alle basisproducten die u nodig heeft in de eerste 72 uur. De inhoud van een noodpakket kan voor iedereen verschillend zijn. Daarom adviseert de overheid goed na te denken over je eigen situatie. Misschien gebruikt u wel medicijnen, heeft u kinderen die babyvoeding gebruiken of luiers nodig hebben.

Bewaar de spullen op een handige, goed bereikbare plek. Leg op deze plek ook een tas neer, voor als je plotseling je huis uit moet. Daarin kun je spullen makkelijk meenemen. Bijvoorbeeld je sleutels, identiteitsbewijs en contant geld.

Controleer de noodvoorraad elk half jaar. Is de voorraad nog compleet? Zijn de producten nog houdbaar? Kijk ook naar je persoonlijke situatie. Denk bijvoorbeeld ook aan babyvoeding, medicijnen en eten en drinken voor je (huis)dieren.

70 euro per volwassene en 30 euro per kind. Dat is voor de meest noodzakelijke uitgaven in de eerste 72 uur na een ramp. Denk aan water, voeding en vervoer. Dit bedrag is een richtlijn. Kijk ook naar jouw persoonlijke situatie. Denk aan eten voor jouw huisdier of medicijnen, en pas het bedrag waar nodig aan.

De kans op een noodsituatie wordt groter. Het is belangrijk dat we allemaal voorbereid zijn op een noodsituatie. Met een noodpakket ben je voorbereid om het thuis de eerste 72 uur van een noodsituatie vol te houden. Je hoeft niet alles tegelijk te doen. Begin met kijken wat je allemaal al in huis hebt en wat je nog extra moet halen. Of stel een pakket samen met familie, buren of mensen in de buurt.

In een noodplan staan duidelijke afspraken die je gemaakt hebt met mensen om je heen over wat jullie doen in een noodsituatie. Bijvoorbeeld waar je elkaar ontmoet of wie extra hulp nodig heeft.

Op www.denkvooruit.nl/noodplan vind je een uitgebreid noodplan. Deze kun je samen met je huishouden uitprinten en invullen.

Door afspraken met je familie te maken over waar jullie elkaar ontmoeten in een noodsituatie, kun je in contact blijven met familie als bijvoorbeeld telefoon en internet uitvallen. Bespreek waar jullie elkaar ontmoeten en noteer het adres in jullie noodplan.

Mensen kunnen onzeker zijn of bezorgd raken over een mogelijke noodsituatie, wat de oorzaak daarvan ook is. Door met elkaar te praten, hoor je hoe anderen ermee omgaan en kun je elkaar helpen. Misschien heeft iemand nog helemaal niet nagedacht over wat te doen en kun jij diegene op weg helpen. Of misschien weet jij zelf niet waar je moet beginnen en helpt het als iemand met je meedenkt.

Er is een stapeling van dreigingen en uitdagingen voor de nationale veiligheid van Nederland. Deze zien onder meer toe op dreigingsthema’s als hybride en militaire dreigingen, cyberdreigingen, extremisme en terrorisme, klimaat- en natuurrampen en infectieziekten.

De internationale veiligheidssituatie is de afgelopen jaren in hoog tempo verslechterd. De wereld is steeds openlijker in conflict. De huidige ontwikkelingen maken dat een gewapende confrontatie tussen Rusland en het Westen in de komende jaren en decennia tot de mogelijkheden behoort. We zien nu al dat Nederland doelwit is van hybride aanvallen, zoals cyberoperaties, spionage en sabotage. Fysieke en digitale sabotage kan leiden tot maatschappelijke ontwrichting, ontregeling van vitale infrastructuur, verstoringen van militaire operaties of voorbereidingen daarop en economische schade. Van alle cyberdreigingen heeft digitale sabotage in potentie de grootste impact op de Nederlandse samenleving. Onze veiligheid wordt ook bedreigd door bijvoorbeeld terrorisme. Er is in Nederland sprake van een substantiële terroristische dreiging. Dat betekent dat er een reële kans is dat een aanslag in Nederland zal plaatsvinden. Ook hebben Nederlandse overheidsorganisaties onverminderd grote zorgen over de snelle online radicalisering van met name jongeren in rechts-terroristische online netwerken.

Ook op het gebied van klimaat- en natuurrampen zijn er risico’s. Hogere temperaturen en veranderende weerpatronen vertalen zich naar verwachting vaker naar meer extreem weer, zoals extreme hitte, droogte en neerslag. Door klimaatverandering is er een groter risico op natuurbranden en overstromingen.

Bij een acute crisissituatie werken hulpdiensten en gemeenten samen om mensen die in directe nood zijn te helpen. Maar tijdens een grote ramp of crisis zijn alle hulpdiensten zwaarbelast en kunnen ze niet overal tegelijk zijn. Daarom is het belangrijk dat mensen voor zichzelf en elkaar kunnen zorgen.